OBJAWY WŚCIEKLIZNY:

PSY — choroba trwa od wystąpienia pierwszych objawów klinicznych zwykle 1-7 dni, rzadko dłużej, prowadząc zawsze do zejścia śmiertelnego. Z uwagi na przebieg i występujące objawy kliniczne, wyróżnić można ogólnie dwie postaci choroby: gwałtowną (szalową) i porażenną (cichą).

Postać gwałtowna (szałowa)

Rozpoczyna się następującymi zmianami w zachowaniu się zwierząt:

• zwierzęta wykazują niepokój i ogólną nadmierną pobudliwość, podejmują próby ucieczki;

• szczekają bez wyraźnej przyczyny;

chore osobniki zjadają przedmioty niejadalne;

niekiedy pojawia się wzmożony popęd płciowy;

zwierzęta atakują przeszkody pojawiające się na drodze, pojawiają się napady szału.

Po tym stadium pojawiają się różnego rodzaju porażenia, które mogą objawiać się następująco: zwierzęta wydają ochrypłe dźwięki;

pojawia się ślinotok, zwierzęta mogą się krztusić;

może wystąpić opadanie żuchwy z wypadaniem języka;

zez;

niedowłady kończyn prowadzące często do zalegania.

Postać porażenna (cicha) — trwa średnio 2-4 dni (1-10 dni) i cechuje się szybkim przejściem początkowych objawów w stadium porażenne bez okresu pobudzenia i ataków szału.

KOTY — przebieg choroby jest podobny jak u psów, częściej występuje postać szałowa, można zaobserwować następujące objawy:

zwierzęta chowają się, uciekają;

• nieustannie miauczą;

przy podrażnieniu zachowują się agresywnie;

śmierć zwierzęcia poprzedzona jest zwykle porażeniem kończyn.

ZWIERZETA GOSPODARSKIE — u zwierząt gospodarskich wyróżnić można również postaci choroby porażenną i szałową, z różnym nasileniem każdej z nich.

Bydło - nietypowy przebieg początkowej fazy choroby, może powodować trudności w rozpoznaniu choroby w jej początkowym stadium: przeważnie obserwuje się wtedy niestrawność i obniżone łaknienie, atonię żwacza, wzdęcie, zaparcie lub biegunkę.

W późniejszym okresie stwierdza się:

- różnego stopnia drgawki poszczególnych grup mięśni;

• parcie na prostnicę;

ślinotok;

• ciągłe ryczenie, ziewanie, tępy wzrok;
• nienaturalne położenie głowy lub ogona;

chwiejność i porażenia kończyn tylnych;

W przypadku przewagi postaci szałowej zwierzęta wpadają na ściany, ryją ziemię, przy czym często dochodzi do złamań kończyn.

Świnie — występuje podniecenie i lękliwość, ochrypłe chrząkanie, kurczowe mchy głowy i gryzienie ściółki.

Owce i kozy — wykazują niepokój, wzmożony popęd płciowy, ochrypłe beczenie, nagłe porażenia i upadki. Przeważa postać cicha choroby.

Konie — u koni przeważa postać szałowa choroby. Zwierzęta wpadają na ściany stajni, wykazują drgawki mięśniowe i objawy kolkowe, występuje częste oddawanie moczu.

ZWIERZETA DZIKIE — podstawowym objawem wścieklizny zwierząt dzikich jest utrata ich wrodzonego lęku. Pojawiają się w dzień w miejscach zamieszkałych, często dochodzi do pogryzienia psów przez chore zwierzęta, natomiast ludzi atakują rzadko, ale utrata wrodzonej bojaźliwości stwarza dogodne warunki do bezpośredniej ekspozycji człowieka na kontakt z zarażonym zwierzęciem, a co za tym idzie z wirusem.

NIETOPERZE — u chorych nietoperzy obserwuje się:

• porażenie aparatu ruchu (zwierzę traci zdolność do lotu, ale potrafi chodzić po ziemi),
• często zwierzę jest brudne wychudzone i na posklejane futro, zdarza się, że ma w pyszczku ziemię,

• nadpobudliwość na dotyk lub nagły hałas (zwierzę po dotknięciu pałąkowato wygina grzbiet i głośno „skrzeczy"), poza tym zazwyczaj występuje apatia i bezruch,
• tendencję do nagłego, spontanicznego lub indukowanego bodźcami dotykowymi lub dźwiękowymi przewracania się zwierzęcia na grzbiet,

• zamknięte lub silnie przymknięte oczy,

• kłopoty z przełykaniem — w początkowym okresie choroby nietoperz próbuje pić i jeść, ale z biegiem czasu zwykle przestaje cokolwiek połykać,

• obserwowano również gwałtowne rzucanie się na pokarm i rozszarpywanie go bez normalnego gryzienia i połykania,

w końcowym stadium choroby nietoperz słabo reaguje na jakiekolwiek bodźce,

aktywność dzienna, niespotykana u zdrowych osobników.